Kalendarz henrykowski: Marzec

24 marca 1882 r. w Cambridge, Massachusetts, zmarł Henry Wadsworth Longfellow (ur. 27 lutego 1807), czołowy amerykański poeta XIX w., obok Williama Cullena Bryanta, Johna Greenleafa Whittiera, Jamesa Russela Lowella i Olivera Wendella Holmesa tworzący grupę tzw. Fireside Poets, zwanych także "Braminami Nowej Anglii", którzy jako pierwsi w historii literatury amerykańskiej sławą dorównywali brytyjskim twórcom. Oczywiście marzec obfitował również w inne "henrykowskie" rocznice. Oto niektóre z nich:

3 marca 1588: zmarł książę Henryk XI (ur. 23 lutego 1539), przedstawiciel Piastów śląskich, najstarszy syn księcia legnickiego Fryderyka III (1520-1570) i Katarzyny Meklemburskiej (1518-1581), znany głównie ze swego hulaszczego trybu życia.

Herb księcia żagańskiego z Herbarza Scheiblerów (ok. 1450–1580). Tak mógł prezentować się Henryk VIII Wróbel podczas licznych turniejów rycerskich, w których brał udział

4 marca 1394: na świat przyszedł Dom Henrique o Navegador znany nam jako Henryk Żeglarz, syn króla Portugalii Jana I Dobrego (1357-1433) i Filipy Lancaster, protektor żeglarzy i odkrywców, zalożyciel uniwersytetu w Lizbonie i szkoły kartografii i astronomii w Sagres, która uważana jest za pierwszą akademię morską na świecie.

4 marca 1526: na świat przyszedł Henry Carey, 1st Baron Hunsdon, siostrzeniec Anny Boleyn (1501/1507-1536), drugiej żony króla Anglii Henryka VIII (1491-1547), syn jej mlodszej siostry Mary Boleyn (c.1499/1500-1543) i dworzanina Williama Carey (c.1500-1528), kuzyn królowej Elżbiety I, ale przede wszystkim patron Trupy Lorda Szambelana [Lord Chamberlain's Men], dla której pisal William Shakespeare.

5 marca 1133: w Le Mans na świat przyszedł przyszły król Anglii Henry II, najstarszy syn Cesarzowej Matildy i hrabiego Anjou Gotfryda, wnuk króla Anglii Henry'ego I, prawnuk Wilhelma Zdobywcy. XII-wieczna Europa nie znała potężnieszego władcy od Henry'ego II (1133-1189), pierwszego króla z dynastii Plantagenetów na angielskim tronie. Ziemie Henry'ego nie ograniczały się wyłącznie do jego angielskich włości. Imperium, które udało mu się zbudować nie miało sobie równych i pod względem terytorialnym znacznie przewyższało obszar pozostający wówczas pod panowaniem królów Francji. I tak po swojej matce, córce Henry'ego I (cesarzowej Matildzie (1102-1167), Henry odziedziczył prawo do tronów Anglii i Normandii z Bretanią, po ojcu zaś, Gotfrydzie Andegawenię [Anjou] z Maine i Touraine. Dzięki małżeństwu z byłą żoną króla Francji Ludwika VII (1120-1180), Eleanor, księżną Akwitanii zyskiwał władzę nad jej bogatym i rozległym księstwem (Akwitania zajmowała większą część dzisiejszej Francji). Tak więc to co znamy dziś pod nazwą Imperium Andegaweńskiego rozciągało się od granic ze Szkocją na północy po Pireneje na południu. 

Henry II, król Anglii w latach 1154-1189

5 marca 1173: król Anglii Henry Młody (1155-1183), najstarszy syn króla Henry'ego II (1133-1189), spoiwszy winem strażników, uciekł z zamku Chinon, w którym pozostawał w areszcie domowym pod ścisłą kontrolą ojca, rozpoczynając tym samym tzw. The Great Revolt of 1173-74 [Wielkie Powstanie 1173-74], najpoważniejszy kryzys, z którm przyszło się zmierzyć Henrykowi II w czasie swego 35-letniego panowania.

6 marca 1204: najmłodszy syn króla Anglii Henry'ego II (1133-1189), król Jan bez Ziemi (ur. 1166) utracił Chateau Gaillard, ukochany zamek swego nieżyjącego już brata Richarda I Lwie Serce (1157-1199), na rzecz króla Francji Filipa II Augusta (1165-1223), tym, saym otwierajac temu ostatniemu drogę do podboju Normandii.

9 marca 1477: zmarł Heinrich IV, książę Melkemburgii, syn Jana IV Meklemburskiego i Kathariny von Sachsen-Lauenburg, z powodu swej otyłości i rozrzutnego trybu życia zwany "Grubym".

10 marca 1296: spotkanie Henryka III Głogowskiego (1251/1260- 1309) z księciem Władysławem Łokietkiem (1260/1261- 1333) w Krzywiniu koło Leszna w celu omówienia podziału Wielkopolski po śmierci króla Przemysła II (1257-1296), który ustanowił następcą swego kuzyna Henryka, ale z którą to decyzją szlachta wielkopolska raczyła się nie zgodzić, popierając kandydaturę Władysława. W czasie spotkania konflikt został tymczasowo rozwiązany. Na jego mocy książę kujawski objął rządy w części księstwa poznańskiego i ziemi kaliskiej oraz na Pomorzu Gdańskim i "usynowił" najstarszego syna Henryka Głogowskiego, również Henryka [póżniejszego Henryka IV Wiernego], obiecując mu na wypadek swej bezpotomnej śmierci dziedziczenie w ziemi poznańskiej lub nawet w całej Wielkopolsce.

11 marca 1198: zmarła Maria z Szampanii (ur. 1145) najstarsza córka Eleonory Akwitańskiej i króla Francji Ludwika VII, przyrodnia siostra królów Anglii Henry'ego Młodego (1155-1183), Richrda I Lwie Serce (1157-1199) i Jana bez Ziemi (1166-1216), żona Henri'ego I (1127-1181) hrabiego Szampanii, matka Henri'ego (1166-1197), hrabiego Szampanii i króla Jerozolimy. Jej, jako patronce Chretien'a de Troyes, zawdzieczamy rozkwit legend arturiańskich.

11 marca 1420: zmarł książę Henryk II ziębicki (ur. 1371/1396), najmłodszy syn księcia ziębickiego Bolka III i Eufemii Bytomskiej, w latach 1410-1420 sprawujący rządy wraz ze starszym bratem Janem (1370/1390-1428).

13 marca 1271: w kościółku pod wezwaniem św. Sylwestra we włoskim Viterbo, podczas mszy św. został zamordowany Henry of Almain (ur. 1235), syn Richarda hrabiego Kornwalii (1209-1272), bratanek króla Anglii Henry'ego III (1207-1272), wnuk króla Anglii Jana bez Ziemi (1166-1216). Mordercami byli jego kuzyni Guy i Simon de Montfort Młodszy, którzy w ten sposób pomścili śmierć swego ojca Simona de Montfort i starszego brata Henry'ego w bitwie pod Evesham (4 sierpnia 1265). 40 lat po śmierci Henry'ego, pisząc Boską Komedię, Dante umieścił Guy'a de Montfort w siódmym kręgu piekła.

14 marca 1176: w Londynie rozpoczęły się obrady Wielkiej Rady. W tym czasie król Henryk Młody (1155-1183) mianował swym kanclerzem Godfryda, At the time Henry the Young King appointed Geoffrey, provost of Beverley and nephew of Roger, Archbishop of York, to be his chancellor. Geoffrey would die on 27 September next year in the "sinking of several ships" while crossing from Normandy to England, the catastrophe on a scale of the White Ship sinking.

14 marca 1397: w Szprotawie w wyniku ran odniesionych w czasie turnieju rycerskiego zmarł Henryk VIII Wróbel (ur. 1367/63) najmłodzszy syn księcia żagańskiego Henryka V Żelaznego (zm. 13 kwietnia 1369), który wraz ze swymi starszymi braćmi, Henrykiem VI Starszym i Henrykeim VII Rumpoldem wspólnie rządził dziedzictwem po ojcu.

14 marca 1369: Enrique Trastamara [Enrique II de Trastamara], przyszły król Kastylii i Leonu pokonał swego przyrodneigo brata Piotra I Okrutnego w bitwie pod Montiel w czasie I kastylijskiej wojny domowej. Piotr schronił się do zamku Montiel, zktórego zostal jednak podstępem wywabiony i zabity przez Enrique 23 marca. Jego śmierć zakończyła wojnę domową.

15 marca 933: król Niemiec Heinrich I Ptasznik (876-936) pokonał Węgrów w bitwie nad Unstrutą (zwaną także bitwą pod Merseburgiem) w Turyngii.

16 marca 1181: po powrocie z Ziemi Świętej zmarł Henri I Szczodry, hrabia Szampanii (ur. 1127), który za życia tytułował się hrabią Troyes. Henri był mężem Marie (1145-1198), najstarszej córki Eleonory Akwitańskiej i jej pierwszego męża króla Francji Ludwika VII (1120-1180) oraz ojcem przyszłego hrabiego Szampanii i króla Jerozolimy, także Henri'ego (zm. 10 września 1197). Henri Szczodry zasłynął jako zdolny administrator, chojny fundator klasztorów i patron pisarzy. Innowacyjny charakter jego rządów najlepiej odzwierciedla jedyny zachowany administracyjny zapis z XII-wiecznej Szampanii - znany pod nazwą Feoda Campanie, będacy szczegółowym spisem wszystkich posiadłości lennych Herni'ego. Przeprowadzenie go zlecił hrabia w 1178 r. przed swym wyjazdem do Ziemi Świętej dla swej żony, mającej pełnić w tym czasie rolę regentki i 13-letniego syna i następcy, na wypadek swej ewentualnej śmierci podczas pielgrzymki.

18 marca 1294: na świat przyszedł książę wrocławski Henryk VI Dobry, drugi pod względem starszeństwa syn księcia legnickiego i wrocławskiego Henryka V Brzuchatego, wnuk Bolesława II Rogatki, prawnuk Henryka II Pobożnego. "Był to człowiek prosty i łagodny; siedział bowiem spokojnie i żył zgodnie, poprzestając na swoim i nie wydawał ponad miarę; dlatego opływał we wszystko co mu było potrzeba" (Kronika książąt polskich). Do dziś zachował się piękny nagrobek Henryka w klasztorze Urszulanek Unii rzymskiej we Wrocławiu http://medievalis.przewodnikwroclaw.eu/…/mauzoleum-piastow…/

18 marca 1496: na świat przyszła Mary, córka króla Anglii Henry'ego VII Tudora (1457-1509) i Elizabeth York (1466-1503), młodsza siostra Henry'ego VIII Tudora (1491-1547), przyszła żona króla Francji Ludwika XII (1462-1515), a po jego śmierci, żona Charlesa Brandon'a (c.1484-1545), księcia Suffolk. 

19 March 1265: rodzina Henry'ego de Montfort (ur. 1238), najstarszego syna Simon'a de Montfort i księżniczki Eleanor, najmłodszej córki króla Jana bez Ziemi (1166-1216) i siostry króla Henry'ego III (1207-1272) spotkała sie w komplecie po raz ostatni przed bitwą pod Evesham, która miała się rozegrać 4 sierpnia tego samego roku, a w której zarówno Henry jak i jego ojciec mieli ponieść śmierć. Spotkanie odbyło się na zamku Odiham. Obecni byli również bratankowie księżniczki Eleanor, kuzyni młodych Montfortów: Lord Edward [późniejszy król Anglii Edward I] i Henry of Almain [zamordowany sześć lat póniej w Viterbo, patrz 13 marca 1271], pozostający w owym czasie więźniami de Montfortów.

19 marca 1238: zmarł Henryk I Brodaty (ur. 1165/1170), najpotężniejszy władca na ziemiach polskich okresu rozbicia dzielnicowego, pierwszy z Henryków śląskich o tym imieniu, syn Bolesława I Wysokiego, wnuk Władysława II Wygnańca, prawnuk samego Bolesława III Krzywoustego. W pierwszej połowie XIII wieku, pod względem terytorium, nad którym władzę sprawował nie miał sobie równych. Rozpoczął także starania o koronę królewską dla swego syna i następcy Henryka [przyszłego Pobożnego].

                                Zaślubiny Henryka Brodatego i Jadwigi z Andechs-Meran

19 marca 1178: Henry II, król Anglii, oraz jego synowie, Henry Młody (1155-1183) i Jan (1166-1216) uczestniczyli w poświęceniu kościoła w Bec (Normandia). Ceremonię odprawił Rotrou Arcybiskup Rouen. Henry II uposażył kościół w roczne dochody w wysokości 100 funtów andegaweńskich ze swoich młynów nad Robec, strumieniem wpadającym do Sekwany w pobliżu Rouen.

20 marca 1413: w Komnacie Jerozolimskiej [Jerusalem Chamber] w Opactwie Westminsterskim zmarł śmiercią naturalną król Anglii Henry IV, syn Jana z Gandawy, wnuk króla Anglii Edwarda III (1312-1377), który w 1399 r. doprowadził do detronizacji swego kuzyna króla Anglii Ryszarda II (1367-1400), stając się tym samym pierwszym władcą Anglii z domu Lancasterów. 

23 marca 1361: na zamku Leicester zmarł Henry of Grosmont, I książę Lancaster, IV Hrabia Leicester i Lancaster, syn Henry'ego, III hrabiego Lancaster i Maud Chaworth, jeden z najbardziej zaufanych kapitanów króla Edwarda III w początkowej fazie Wojny Stuletniej, zwycięzca bitwy pod Auberoche. Grosmont był również jednym z założycieli Orderu Podwiązki w 1348 r. oraz patronem Corpus Christi Colllege, Cambridge. Żoną Grosmonta była Isabella, córka Henry'ego, lorda Beaumont.

24 marca 1603: w Pałacu Richmond zmarła królowa Anglii Elżbieta I (ur. 7 września 1533), córka Henry'ego VIII Tudora (1491-1547) i jego drugiej żony Anne Boleyn (c.1501-1536).

26 marca 1267: we włoskim Viterbo papież Klemens IV oglosił Jadwigę (ur.1178/1180-1243), żonę księcia Henryka I Brodatego (1165/1170-1238), świętą kościoła katolickiego. Jadwiga była żoną, matką, babką, prababką i praprababką Henryków. 

26 marca 1517: we Florecji zmarł Heinrich Isaac (ur.ok. 1450), flamandzki kompozytor renesansowy, który większość życia spędził we Włoszech, zanim zamieszkał we Wiedniu, gdzie zostal pierwszym kompozytorem na dworze cesarza Maksymiliana I Habsburga (1459-1519).

29 marca 1187 (Wielkanoc): na świat przyszedł wnuk króla Henry'ego II (1133-1189), Artur, syn księcia Godfryda (1158-1186) i księżnej Konstancji, który siedemnaście lat później mial zniknąć w niewyjaśnionych okolicznościach, prawdopodobnie zamordowany z rozkazu swego stryja króla Jana bez Ziemi (1166-1216).

29 marca 1461: Wojna Dwóch Róż, Bitwa pod Towton, jedna z najbardziej krwawych bitew w historii Anglii, w której siły Henry'ego VI Lancastera zostały rozgromione przez 19-letniego Edwarda IV York'a. Henry i jego żona Małgorzata zmuszeni byli ratowac się ucieczką i szukać shcronienia w Szkocji.

31 marca 1084: Heinrich IV Salicki (ur. 1050) został koronowany na cesarza przez antypapieża Klemesa III (ok. 1025-1100)